Kiezen of delen
Om dingen voor elkaar te krijgen moet je keuzes maken. Veel keuzes maak je onbewust op de automatische piloot. ’s Morgens opstaan, aankleden, ontbijten, de auto in en naar je werk. Je denkt er nauwelijks bij na en in je hoofd gaan allerlei gedachten gewoon hun gang terwijl je lijf gewoon handelt. Had ik die afspraak met Pieter nu om 11.00 uur of 10.00 uur? Morgen is Leo jarig, ik had liever gaan tennissen. Heb ik het licht nu wel uitgedaan? Je kunt het allemaal prima tegelijk omdat de meeste handelingen die je verricht diep in je brein zijn geprogrammeerd, waardoor ze geen bewuste gedachten vergen. En zo kun je dus autorijden, schakelen, invoegen, rechts afslaan, voorsorteren en tegelijkertijd honderdduizend gedachten hebben zonder dat je daar moeite voor hoeft te doen.
Of met andere woorden allemaal keuzes die je maakt terwijl dat eigenlijk helemaal niet zo voelt en waarover je niet bewust hoeft na te denken.
Hoe kom je tot keuzes?
Keuzes maken is een lastig proces. Als je mensen vraagt hoe maak jij keuzes? Dan zeggen sommigen dat hun keuzes gebaseerd zijn op hun gevoel en weer anderen dat zij de argumenten die samenhangen met een bepaalde keuze goed hebben afgewogen en zo tot een besluit zijn gekomen. Deze mensen gebruiken meer hun ratio om tot een oordeel te komen. Is het een beter dan het ander? Moeilijk te zeggen. Hangt af van de persoon die je bent, van het te nemen besluit, en van de omstandigheden. Moet een besluit snel worden genomen, bijvoorbeeld omdat er gevaar dreigt, dan kan het soms te veel tijd in beslag nemen om eerst alle pro’s en contra’s af te wegen.
Het wordt ons daarbij niet makkelijker gemaakt. We hebben namelijk steeds meer te kiezen. Er zijn steeds meer mogelijkheden om uit te kiezen en we krijgen steeds meer prikkels en zelfs als je er de tijd voor neemt om bijvoorbeeld de voor- en nadelen op papier te zetten ligt het niet in onze aard om gemakkelijk een rationele keuze te maken. En dus maar op gevoel kiezen? Ook daar kleven natuurlijk weer nadelen aan.
In een documentaire van de BBC worden 5 tips gegeven om beter rationele keuzes te kunnen maken
1. De kracht van je emoties kunnen ervoor zorgen dat je jezelf voor de gek houdt, wees hier dus alert op
2. Vraag je bij keuzes die om winst of verlies draaien af, of het motief ‘angst om iets te verliezen’ is en probeer dit te rationaliseren
3. Zet de voors en tegens van een keuze op papier en geef cijfers aan de argumenten. Tel vervolgens de score op en gebruik dit om je besluit te vormen
4. Stel jezelf 5x de ‘waarom’ vraag. Oftewel vraag door! ‘Waarom wil ik liever een andere baan?’ ‘Omdat ik niet gelukkig ben in mijn huidige werk.’ Waarom ben je niet gelukkig in je werk?’ ‘Omdat ik me verveel.’ ‘Waarom…..enz. Je gaat hierdoor dieper in op de keuze die je wilt maken en onderzoekt de achterliggende redenen.
5. Maak een beslisboom of een mindmap. Verdeel de grote hoeveelheid informatie in behapbare brokken, en categoriseer. Hierdoor elimineer je automatisch de categorien die niet meewegen in je keuze.
Het blijft de vraag wat de beste manier is om tot een keuze te komen. Dit blijft persoonlijk.Het blijkt voor veel mensen zoiezo erg lastig om bewust te kiezen, welke manier ze ook gebruiken. Je kunt ook gewoon de dingen op z’n beloop laten, ook dat is een keuze. Vraag is alleen of dit een slimme manier is om doelen te bereiken; het is vaak kiezen of delen.
